wtorek, 28 stycznia 2014

Musa itinerans Cheesman



Brak synonimów.


Bananowiec itinerans w naturalnym środowisku występuje w Azji Południowo-Wschodniej w szczególności na terytorium Chin, w prowincji Junnan, na wysokości do 2700 m n.p.m. Jego nasiona zostały włączone do katalogu roślin i są przechowywane w Millennium Seed Bank w Ogrodach Kew w Wielkiej Brytanii, w związku ze znaczeniem gatunku dla środowiska naturalnego. Różowe owoce Musa itinerans stanowią ważny element diety słoni azjatyckich.

Populacja bananowca w Chinach jest stosunkowo niewielka, na domiar złego w związku ze stale rozwijającym się rolnictwem komercyjnym zmniejsza się powierzchnia lasów naturalnych. W latach 2006-2007 dokonano zbioru nasion wielu gatunków roślin w prowincji Yunnan, będącej najbardziej różnorodnym pod względem biologicznym obszarem w Chinach. Zbiorów dokonał Instytut Botaniki Kunming Chińskiej Akademii Nauk, której partnerem jest Millenium Seed Bank. W ten sposób cenne nasiona trafiły do Europy. Z zebranych nasion szczególną rolę odgrywają te, należące do dwóch podgatunków Musa itinerans: Musa itinerans annamica oraz Musa itinerans lechangensis, które zostały ocenione jako najbardziej zagrożone wyginięciem w związku z działalnością człowieka.

Pseudo-kłodzina tego gatunku składa się ze ściśle przylegających do siebie pochew liściowych. Osiąga średnio 3-7 metrów wysokości, a jeden z rodzajów tego bananowca może dorastać nawet do 12 m. Odrosty korzeniowe pojawiają się w pewnym oddaleniu od rośliny matecznej (około 1 metra), jako że kłącze ma tendencję do rozprzestrzeniania się na znacznej odległości. Stąd właśnie wziął się drugi człon nazwy gatunkowej-itinerans, co znaczy wędrujący.

Kolor pseudo-kłodziny jest żółtozielony, z wiekiem zmieniający barwę na fioletową. Blaszki liści mają kształt jajowato-podłużny, osiągają do 3 m długości i 90 cm szerokości, osadzone na długich ogonkach. Z wnętrza pseudo-kłodziny, u jej szczytu, wyrasta na wpół przewieszający się kwiatostan, który początkowo wygląda jak wielki, podłużnie-owalny, ciemnoczerwony pąk. Po jego otwarciu pojawia się szypuła, a na niej rurkowate, bogate w nektar kwiaty, skupione w podwójne rzędy-te zapylane są przez nektarniki lub nietoperze, z racji uwalniania nektaru zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy.

Owoce, czyli banany-które z punktu widzenia botaniki są jagodami-wyrastają klastrami po około 18 sztuk. Na całym owocostanie znajduje się maksymalnie do 10 klastrów. Każdy, pojedynczy owoc mierzy do 14 cm długości i zawiera w sobie liczne nasiona, o nieregularnym kształcie.

Gatunek ten może znieść temperaturę do kilku stopni poniżej zera. Niektóre podgatunki wykazują znaczą tolerancję na suszę. Musa itinerans jest rośliną w dużym stopniu odporną na choroby i pasożyty. Na podstawie obserwacji w naturalnym środowisku uznano, iż jest to gatunek, tak zwany, pionierski, który z łatwością rozprzestrzenia się w krótkim czasie na wylesionych czy zdegradowanych obszarach, jeśli tylko zapewnione ma duże ilości wody. Przyczynia się do tego szybki wzrost pseudo-kłodzin oraz wędrujące w glebie kłącza. Czasami ludność lokalna użytkuje te rośliny jako karmę dla świń.

W uprawie pojemnikowej roślina nie nastręcza większych trudności. Wymaga, jak większość bananowców, gleby żyznej, o odczynie kwaśnym, przepuszczalnej i stale wilgotnej. W okresie intensywnego wzrostu konieczne jest obfite nawożenie. Jedynym problemem mogą okazać się wędrujące kłącza, to też pojemnik powinien być możliwie duży. W Europie zachodniej udaje się uprawa w gruncie, ponieważ kłącze po solidnym okryciu może znieść krótkotrwałe spadki temperatur do -10 °C. Cześć nadziemna rośliny obumiera, lecz wiosną z korzeni wybijają nowe łodygi.

Najlepszym stanowiskiem do uprawy jest cień lub półcień, gdzie roślina będzie się rozwijać znacznie szybciej niż w pełnym słońcu. 

Jako, że jest to gatunek botaniczny, możliwe jest rozmnażanie go poprzez odrosty korzeniowe jak i nasiona. W pierwszym przypadku, podziału kłącza należy dokonywać późną wiosną, gdy odrosty osiągną około metra wysokości. Po odłączeniu ich od rośliny matecznej i posadzeniu, należy zapewnić im cień, dużo ciepła i stałą wilgotność gleby nie zalewając sadzonek.

Rozmnażanie z nasion jest nieco trudne, a kiełkowanie nieregularne. Aby uniknąć frustracji lepiej nabyć sadzonkę rośliny, niż próbować sił w wysiewem nasion. Jednak jeśli ktoś decyduje się na ten krok przed siewem powinien moczyć nasiona przez dzień lub dwa w ciepłej wodzie, możliwe, że pomocna dla kiełkowania okaże się skaryfikacja, a nawet stratyfikacja w temperaturze 3-4 °C. Wschody mogą następować nawet po ponad roku czasu to też nie należy zbyt wcześnie pozbywać się pojemnika z nasionami. 

Istnieje kilka podgatunków i rodzajów Musa itinerans, do najpopularniejszych w uprawie należą:


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz