środa, 22 stycznia 2014

Musa x paradisiaca L.



Synonimy:
Karkandela × malabarica Raf., Musa × acutibracteata M.Hotta,, Musa × alphurica Miq.,
Musa × arakanensis F.W.Ripley ex Blechynden, Musa × aphurica Rumph. ex Sagot, Musa × bacoba Rottb., Musa × berteroi Colla, Musa × bidigitalis De Wild., Musa × carolinae Sterler, Musa × champa Baker, Musa × chapara Perr., Musa × chiliocarpa Backer ex K.Heyne, Musa × consociata Nakai, Musa × corbieri A.Chev., Musa × corniculata Lour., Musa × dacca Horan., Musa × decrescens De Briey ex De Wild., Musa × discolor Horan., Musa × dulcissima Nakai, Musa × emasculata De Briey ex De Wild., Musa × humilis Perr., Musa × ingrata Nakai, Musa × jaheri Nakai, Musa × maculata Jacq., Musa × megalocarpa Nakai, Musa × mensaria Moench, Musa × mirabilis Nakai, Musa × nigra Perr.Musa × odorata Lour., Musa × oleracea Vieill., Musa × pallida Nakai, Musa × polycarpa Nakai, Musa × prematura Nakai, Musa × protractorachis De Wild., Musa × purpureotomentosa De Wild., Musa × sapidisiaca K.C.Jacob, Musa × sapientum L., Musa × trichocarpa Nakai, Musa × vittata W.Ackm. ex Rodigas
 

Praktycznie wszystkie współczesne odmiany bananowców uprawianych dla pozyskiwania owoców zostały uzyskane w skutek krzyżowania dwóch gatunków: Musa acuminata oraz Musa balbisiana. Większość z uzyskanych hybryd jest poliploidalna-posiada więcej jak dwa zestawy chromosomów. Część z tych roślin rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie, nie wytwarza bowiem nasion (triploidy-mają nieparzystą liczbę zestawów chromosomów). Istnieją jednak takie, które są w stanie rozmnażać się płciowo poprzez nasiona-na przykład tetraploidy, posiadające parzystą liczbę zestawów chromosomów. W przypadku odmian beznasiennych, kwiaty nie wymagają zapylenia, wytwarzając owoce partenokarpiczne.


Pierwszej klasyfikacji roślin bananowych dokonał Karol Linneusz, który nazwał rośliny wydające owce, które wymagają przed spożyciem ugotowania lub upieczenia, Musa x paradisiaca. Te z kolei, których owoce nadawały się do spożycia na surowo nazywał Musa sapientum.

Obecnie mianem Musa x paradisiaca określa się hybrydy powstałe na wskutek krzyżowania gatunków: Musa acuminata i Musa balbisiana. Nazwa Musa sapientum nie jest używana we współczesnej taksonomii.

To, jak w systematyce współcześnie dzielone są hybrydy zależne jest od systemu, opartego na genomie, wprowadzonego przez Ernesta Cheesman'a, Normana Simmonds'a i Kena Shepherd'a. W systemie tym, stopień zawartego dziedzictwa genetycznego wymienionych gatunków (M. acuminata i M. balbisiana) oraz liczba posiadanych przez hybrydę chromosomów decyduje o przynależności klasyfikacyjnej. Grupy kultywarów rozróżniane są za pomocą liter. Musa acuminata jest rośliną oznaczoną literą "A", a Musa balbisiana literą "B". Jeśli mamy do czynienia z hybrydą zaliczoną do grupy bananowców wytwarzających owoce deserowe, gdzie dominują geny M. acuminata, oznaczona będzie literami "A", np: Grupa AAA kultywar: 'Dwarf Cavendish'. Jeśli owoce bananowca nie nadają się do spożycia na surowo, otrzyma on oznaczenie z literą "B", ponieważ geny M. balbisiana stanowią znaczną część materiału genetycznego rośliny, a jej owoce przed spożyciem muszą zostać ugotowane-np: Grupa AAB 'Green French'. Oczywiście występują wyjątki od reguły, co za tym idzie zdarzają się kultywary o genach dominujących M. balbisiana, których owoce nadają się do spożycia na surowo. Z kolei ilość liter w grupie świadczy o liczbie par chromosomów. Jeśli liczba liter jest parzysta, hybrydy mogą rozmnażać się przez nasiona, jeśli nieparzysta, nie wytwarzają nasion, co sprawia, że są komercyjnie cenniejsze.

Warunki uprawy kultywarów Musa x paradisiaca nie odbiegają od tych, jakich potrzebują odmiany Musa acuminata i Musa balbisiana. Konieczne jest ciepło, dużo światła, wilgoci i żyznej gleby. Kultywary generalnie nie wykazują tolerancji na spadki temperatury poniżej 0 °C.

Cechą wspólną większości odmian Musa x paradisiaca jest to, że każda pseudo-kłodzina zakwita i wydaje owoce tylko raz w swoim życiu.

Różne kultywary osiągają zmienne wysokości, ogólnie mieszczące się w przedziale między 3, a 5 metrów.

Rośliny o parzystej liczbie par chromosomów można rozmnażać poprzez wysiew nasion jak i przez oddzielanie odrostów korzeniowych. Z kolei te, o nieparzystej liczbie par chromosomów tylko i wyłącznie przed odrosty lub metodą in vitro. Szczegółowe warunki rozmnażania oraz pielęgnacji sadzonek opisane są w artykułach poświęconych konkretnym kultywarom.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz